Szczęść Boże!

Pragnąłbym zapytać o literę „x” w języku polskim. Mianowicie, coraz częściej spotykam się z zapisem wyrazów, np. „ksiądz” czy „książka”, właśnie przez literę „x” („xiądz”, „xiążka"). Czy taki zapis jest poprawny?

Słyszałem, że dawniej litera ta występowała w języku polskim w tych właśnie wyrazach, czego pozostałością mają być skróty „x.” (Ksiądz) oraz „WXL” (Wielkie Księstwo Litewskie).

Z wyrazami szacunku

Bartosz K.

Poradnio PWN!
Dzisiaj w wdałam się w, być może idiotyczną dyskusję ze znajomą. Chodziło mianowicie o nazwisko polskiego celebryty – Michała Piróga. Ja byłam przekonana, że odmienia się tego Piroga, ona z kolei obstawała przy formie tego Piróga. Bardzo nas to nurtuje, a w internecie występują obie wersje. Która jednak jest poprawna?

Co oznacza wyrażenie pełnia czasu? I czy ma ono coś wspólnego z „Kiedy się wypełniły dni” Gałczyńskiego? Czy wypełnianie czasu (ale nie np. grą w pokera, tylko wypełnianie bezdopełnieniowe) jest stałym związkiem frazeologicznym, czy przeciwnie – w obu przypadkach mamy do czynienia tylko z okazjonalnym zestawieniem akurat takich wyrazów?

Standaryzacja WKP i słownik ortograficzny PWN (https://sjp.pwn.pl/zasady/73-18-16-Pierwszy-wyraz-w-jedno-i-wielowyrazowych-tytulach;629391.html) mówią zupełnie co innego w kwestii pisowni tytułów ustaw i aktów prawnych: „Tytuły aktów polskich i wspólnotowych aktów prawnych, wymieniane w środku tekstu, piszemy małą literą niezależnie od tego, czy występują w tekście w pełnej formie, czy w skróconej… W tekście nazwy kodeksów i praw piszemy małą literą… Pełne tytuły traktatów, porozumień, konwencji, umów pisane są wielką literą” (cytat z tzw. standaryzacji WKP – J.G.).

Kto ma rację?

Szanowni Państwo, 

zwracam się do Państwa z prośbą o udzielenie porady językowej, dzięki której – taką mam nadzieję – społeczność Gminy Żołynia pozna etymologię słowa „Żołynia”.

Szanowni Państwo,

skąd wzięło się słowo zanim? Wydaje się, że jest to zbitek słów „za + on”. Jednak znaczenie przeczy tej intuicji: zanim oznacza przecież coś przed, a nie za, co ma odpowiednik np. w angielskim before czy włoskim prima. Bardzo proszę o wyjaśnienie etymologii tego słowa.

Pozdrawiam, P.R.

Jak by nie było, jak by nie patrzeć, co by nie mówić, poczekam aż on nie przyjdzie, poczekam póki nie przyjdzie, co by się nie zdarzyło – czy te wyrażenia są niepoprawne? Zdają się bardzo częste, ale gdyby bliżej im się przyjrzeć, pozbawione są jakiegokolwiek sensu (może poza póki nie…, ale o ile wiem, jest to rusycyzm). Czy byłoby błędem używanie ich w mowie i piśmie?

Witam,

która forma jest poprawna: wypisz wymaluj, wypisz-wymaluj czy wypisz, wymaluj? Pierwsza forma per analogiam do takich form, jak na łeb na szyję, druga jest zgodna z Państwa Słownikiem interpunkcyjnym J. Podrackiego, trzecia jest w Państwa internetowym słowniku ortograficznym (https://sjp.pwn.pl/so/wypisz-wymaluj;4534977.html).

Dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.

Która pisownia członu wysokofunkcjonujący (łączna czy rozdzielna) jest poprawna w przypadku określeń autyzm wysokofunkcjonujący, alkoholik wysokofunkcjonujący itp.?

Szanowni Państwo,
zastanawia mnie znaczenie wyrazu bezpieczeństwo. Dziś rozumiemy go tak, że osoba bezpieczna może czuć się spokojna o swój los, nie jest zagrożona. Odczytując znaczenie poszczególnych składowych tego słowa, mamy obraz zgoła odmienny – ktoś bezpieczny jest pozbawiony pieczy, bez opieki, zatem (być może) jest zagrożony. Wydaje się to niespójne, pozbawione logiki. Czy może wyraz ten przeszedł taką samą przemianę semantyczną jak słowo bezczelny?
Uprzejmie proszę o wyjaśnienia.